Son dakika… İran ile tansiyon tırmanıyor! ABD’den flaş İsrail atılımı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, ABD Başkanı Donald Trump ile gümrük vergileri, Gazze ve İran’ın nükleer programı üzere hususları görüşmek üzere Washington’a gideceği bildirildi. Beyaz Saray’dan ismi açıklanmayan bir yetkili, iki önderin Pazartesi günü bir ortaya geleceğini belirtti.

The Guardian’ın haberine nazaran, Trump, açıkladığı ek tarifelerle İsrail eserlerine yüzde 17 ek gümrük vergisi getirdi. Netanyahu’nun, bu oranı düşürmek için Washington’da temaslarda bulunacağı açıklandı. Netanyahu, gümrük vergilerini müzakere etmek üzere Trump ile görüşen birinci önder olacak.

Netanyahu’nun Kudüs ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan’ın Trump ile “gümrük vergileri, Gazze’deki İsrailli rehinelerin geri getirilmesi eforları, İsrail-Türkiye alakaları, İran tehdidi ve Milletlerarası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) savaş kabahatleri tezlerine karşı mücadele” hususlarını ele alacağı söz edildi. UCM, geçen Kasım ayında işlediği savaş kabahatleri nedeniyle Netanyahu hakkında Gazze’de tutuklama buyruğu çıkarmıştı.

ABD, İran ile yaşanan tansiyonun artması üzerine İsrail’e iki Patriot bataryasıyla birlikte gelişmiş bir THAAD (Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi) hava savunma bataryası transfer etti. İsrail basını sistemin dün (5 Nisan) teslim edildiğini belirtirken, uçuş takip dataları, ABD Hava Kuvvetleri’ne ilişkin bir C-5M Muhteşem Galaxy nakliye uçağının İsrail’in Nevatim Hava Üssü’ne iniş yaptığını ortaya koydu.

Suudi Al-Hadath kanalının haberine nazaran, THAAD sistemi, yüksek irtifadaki balistik füzeleri etkisiz hale getirme kapasitesiyle biliniyor. İsrail, bu sistemi son periyotta Yemen’deki İran dayanaklı Husilerin fırlattığı füzeleri engellemek için kullandı. ABD’nin, birinci THAAD bataryasını geçen yıl İsrail’e göndererek, sistemin çalıştırılması için yaklaşık 100 askerini Tel Aviv yakınlarında konuşlandırmıştı.

İran ile ABD ve İsrail ortasında son haftalarda tırmanan tansiyon, bölgedeki askeri hareketliliği artırdı. ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın nükleer muahedeye uymaması halinde sert tedbirlerle karşılaşacağını tabir etti. İsrail ise 2024’ten bu yana İran’a yönelik bir dizi misilleme hücumları düzenlerken, Tahran’ın savunma altyapısını maksat aldı.

THAAD’ın üreticisi Lockheed Martin, bataryaların bilhassa balistik füzelere karşı tesirli olduğunu söylüyor.Sistemde altı adet kamyona monteli fırlatıcı ve her fırlatıcıda sekiz adet önleyici bulunuyor.Yaklaşık 100 kişilik işçiyle çalıştırılan bataryaların maliyeti yaklaşık 1 milyar dolar.THAAD tıpkı vakitte çok talep gören bir sistem.

Gazze’deki ateşkesi tek taraflı olarak bozarak Orta Doğu’da tansiyonu artıran İsrail, bir defa daha Filistinli sivilleri gaye aldı. Filistin basınında yer alan haberlere nazaran, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentinde bulunan bir meskene İsrail ordusu tarafından düzenlenen taarruzda en az 8 kişi hayatını kaybetti. Atak sonrasında yaşanan panik anları amatör kameralara yansıdı. Ayrıyeten Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki El Zaytun mahallesine yapılan atakta 1 çocuğun ömrünü yitirdiği kaydedildi. Hücumlarda çok sayıda sivilin yaralandığı belirtildi.

Husilere ilişkin el-Mesire televizyonunda yer alan haberde, ABD savaş uçaklarının Sada’nın batısındaki Hafsin bölgesine 4 hava saldırısı düzenlediği belirtildi.Güneş gücü ekipmanları ve panelleri satan dükkan ile yakınındaki konutun gaye alındığı akınlarda 1 kişinin öldüğü, 4 kişinin yaralandığı belirtildi.Haberde ayrıyeten, sivil savunma takımlarının, amaç alınan noktalardaki yangınları söndürmeye, meyyit ve yaralıları kurtarmaya çalıştığı kaydedildi.

Öte yandan Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, Husilere ilişkin Al-Masirah televizyonundan naklen yayınlanan konuşmasında, “Yemen Silahlı Kuvvetleri’ne bağlı İHA kuvvetleri, işgal altındaki Yafa (Tel Aviv) bölgesinde İsrail askeri amacını, ‘Yafa tipi’ bir İHA ile gaye alan bir askeri operasyon gerçekleştirdi.” tabirlerini kullandı.Seri, bu operasyonun, “İsrail’in ABD’nin dayanağıyla Gazze Şeridi’nde soykırım uyguladığı Filistin halkına ve mücahitlerine destek” hedefiyle gerçekleştirildiğini vurguladı.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ülkesinin ABD ile tehdit altında değil, eşit pozisyondan müzakere etmeye hazır olduğunu belirtti.ABD Başkanı Donald Trump’ın saldırı tehditlerini ve müzakere davetine işaret eden Pezeşkiyan, “İran eşit bir pozisyonda diyalog istiyor. Bir yandan İran’ı tehdit ediyor başka yandan da müzakere istiyorlar. Şayet müzakere istiyorsanız tehdit etmenin ne manası var? ABD bugün yalnızca İran’ı değil, dünyayı da küçük düşürüyor ve bu davranış müzakere davetiyle çelişiyor.” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan, isimleri açıklanmayan üç yetkili, ABD ordusunun Husiler’e karşı üç haftadan kısa süren operasyonların toplam maliyetinin 1 milyar dolara yaklaştığını lakin atakların Husiler’in kapasitesini yok etmede sonlu tesir oluşturduğunu belirtti.

Yetkililer, ABD ordusunun 15 Mart’ta Husiler’e yönelik başlattığı hücumlarda “100 milyonlarca dolar değerinde” mühimmat kullanıldığını, bunlar ortasında uzun menzilli seyir füzeleri (JASSM), güdümlü bombalar (JSOW) ve Tomahawk füzelerinin de bulunduğunu aktardı.

Konuyla ilgili konuşan yetkililerden biri, ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) Husiler’e karşı operasyonların devam etmesi için ABD Kongresinden ek fon talep etmesi gerekeceğini lakin bunun mümkün gözükmediğini tabir etti.

Pentagon’un, günlük ABD askeri ataklarının Husiler üzerinde gerçekte ne üzere bir tesiri olduğunu kamuoyuna açıklamadığını belirten yetkililerden biri, “Bazı bölgeleri ele geçirdiler lakin bu Husiler’in Kızıldeniz’deki gemilere ateş açma yahut ABD insansız hava araçlarını düşürmeye devam etme yeteneğini etkilemedi.” sözlerine yer verdi.